Neem de wapens op, burgers! Vormt uw bataljonnen! Marcheer!, marcheer! Mocht het u ontgaan zijn, we zijn in oorlog. Terwijl geliefden hun Valentijn vieren, betrekken wij de barakken om onze Bataafse bajonetten op te poetsen. De Galliërs komen.
Benjamin Smith, de nieuwe topman van de Air France/KLM groep, wil af van KLM topman Elbers. U bent er natuurlijk van op de hoogte. De laatste keer dat we de degens kruisten met de Fransen was in ‘de Hollandse oorlog’ vanaf rampjaar 1672 (‘redeloos, radeloos, reddeloos’, weet u nog, dat 300 jaar later Freddy Heineken een idee gaf) tot 1679. Het eindresultaat was een soort Pyrrus-gelijkspel. We behielden grotendeels onze grenzen, maar de kas was leeg en de gouden eeuw ten einde. Dat willen we nu niet. Net zo min als de plausibele compromis-voorspelling van de Fabrice Gliszczynski van La Tribune: ‘Elbers mag blijven, maar dan wel Smith in KLM’s Raad van Commissarissen’. Dat is uitstel van executie. En daarbij moeten we goed beseffen, hoe moeilijk ook: het gaat uiteindelijk om KLM, niet om Elbers. Die redt zich wel, headhunters hebben een bewezen succesvolle CEO in de luchtvaart op de speed dial.
Sun Tze
Afijn, aan de slag. We halen dus snel de ‘Art of War’ uit de boekenkast, van de Chinese generaal Sun Tze. ‘Ken uzelf, en ken uw vijand. Duizendmaal strijd, duizendmaal een overwinning’ Met andere woorden: wie is Ben Smith echt en wat wil hij?
Ti Ben
Het AF-persbericht met zijn CV is logischerwijs beknopt, lovend en waardeloos. Op naar de Franse (roddel)pers. ‘Benjamin Smith is geboren op 27 augustus 1971 in het Verenigd Koninkrijk, heeft moeder uit Hong Kong en een Australische vader, beide medici. Hij heeft liefst drie paspoorten: Canadees, Brits en Australisch. (Paris Match). ‘Ti Ben’, (Kleine Ben) is de liefdevolle bijnaam die de kleine omvang oproept van Benjamin. (Le point). Bij Capital: ‘We spreken met hem in het Frans en hij antwoordt in het Engels. ‘Zijn school? De University of Western Ontario, onderaan de top 10 Canada, ver achter McGill Montreal.’ En heel opmerkelijk: het journalistiek bastion Le Monde noemt zijn ‘veronderstelde homoseksualiteit’, een privézaak die ze normaliter zo houden. De nieuwe CEO is getrouwd en heeft een kind. En geen Facebook, geen Twitter, discreet. Een vliegtuignerd die alle onderdelen van een Boeing kan benoemen. Een populist die zich door het personeel bij de voornaam laat noemen, bepaald geen usance in la douce France.
IJzeren vuist
Maar pas echt interessant wordt het in opinieblad Le Nouvel Observateur. ‘Benjamin Smith is ‘een ijzeren vuist in een fluwelen handschoen’, volgens Mehran Ebrahimi, professor aan de universiteit van Quebec en een specialist Air Canada.’ En daar komt de meest interessante trouvaille van allemaal. ‘Ben Smith is altijd de lieveling (chou chou) van zijn meerderen geweest. ‘Hij is altijd degene geweest die de klus zonder discussie uitvoerde’ En wederom Ebrahimi: ‘Een performer, maar geen visionair’
Corsica
En daar hebben we het. Ik begreep het al niet. De Fransen hebben weinig met niet-Fransen. De pers fronst openlijk en zet al voorzichtig vraagtekens bij opleiding, taalvaardigheid en meer. Net zoals bijna elke buitenlander met enig succes in Frankrijk wordt stilgezwegen. Marie Antoinette werd meesmuilend ‘die Oostenrijkse’ genoemd en de Corsicaan (heel wat anders) Napoleon was pas 16e (!) op de lijst van de 100 grootste Fransen aller tijden. De Gaulle was uiteraard nummer 1 omdat hij de Fransen abusievelijk het idee gaf dat ze nog een wereldrijk zijn. Dat denken ze nog steeds.
Nous et nous
Wie? Het old boys netwerk van de Franse elitescholen als HEC en ENA waar ‘nous’ ‘nous’ kent en de macht achter de schermen in handen heeft, en houdt. ‘Ti Ben’ is een ‘kleine Maria’, zoals de Fransen in de Middeleeuwen een ‘Marionette’ noemden. Een buitenlander aan de macht? Het staat nota ben in hun volkslied ‘Wat! Deze buitenlandse troepen zouden de dienst gaan uitmaken in ons land?.’ En dat is dus ook niet zo. De eerste stap van Sun Tze is gezet. We weten waar de echte vijand lurkt, achter bliksemafleider Ben, en wij zijn klaar voor de strijd. Uit het Wilhelmus kon ik niets strijdlustigs halen. Dus deze dan maar: Heerlijk Helder Heineken!
