‘Meisje met je lijf van goud, van de zon van Ipanema, je eigen deining, is meer dan een gedicht, het is het mooiste dat ooit aan mijn oog voorbij kwam’. De tekst van ‘Het meisje van Ipenama’ vat in liedvorm het ultieme Rio-gevoel samen. Relaxed, intens prachtig, vriendelijk en de mooiste stad op aarde…Tijn Kramer trok naar de Wonderbaarlijke Stad.
In Sao Paolo wordt het geld verdiend, en het wordt uitgegeven in Rio, is een veelgehoorde Braziliaanse zin. De reputatie van de stad is mondiaal bekend: een prikkeling der zinnen, een heerlijk oord vol levenslust, stad van de samba en bossanova en enkele van de meest beroemde stranden. En het goede nieuws: het is allemaal waar! Rio de Janeiro is een stad die je eens in je leven gezien moet hebben. Ook zakelijk gezien is het een uitstekende stad on te vertoeven met tophotels, culinaire verwennerij op hoog niveau en een hoog serviceniveau.
Brazilië is inmiddels de negende economie van de wereld. Het bevond zich eerst op plek zeven maar de crisis van 2015 heeft wat roet in het eten gegooid. Miljoenen verslindende prestigeprojecten als het WK voetbal (noem het niet in Rio, de wonden zijn nog vers) en de Olympische Spelen hielpen niet de financiële gaten goed te dichten. Maar de stad en het land zijn aan de beterende hand en verdere groei wordt verwacht. Het is daarom een goed moment om te gaan. De real staat wat beter dan een paar jaar geleden en de stad kent nu gemiddeld genomen een iets lager prijspeil dan Nederland, terwijl dit een paar geleden hoger lag. De voordelen van de sportevenementen echter zijn evident: betere infrastructuur en stadsvernieuwing. De airport is significant verbeterd, bepaalde toegangswegen en enkele nieuwe hotels en musea zijn zeker de moeite waard.
Strand en regenwoud
De economische voorspoed in het achterhoofd, blijft het een heerlijke gedachte dat de cariocas, zoals de inwoners heten, de kleine dingen in het leven toch in de puntjes waarderen en blijven perfectioneren. Een bezoek aan het juiste strand op het juiste moment, dansen op straat met een rietje vol met aguá de coco richting de glimlachende mond , kruidig gegrild vlees eten van de barbecue met familie en vrienden. Het zijn de vreugdedansen van de blijdschap die gepaard gaat met de wetenschap te wonen in een van de mooiste steden ter wereld. Een wit strand voor elke dag, geflankeerd door het vele dikke groen van het regenwoud dat binnen de stadsgrenzen terug te vinden is. De overdonderende schoonheid van de natuur in een stedelijke omgeving, voor eens niet verknalt maar juist opgewaardeerd door menselijke handen door het te belonen met Cristo Redentor, het icoon van de stad op Corcovado, het boven alles uittorende beroemde Christusbeeld.
Copacabana
Wat kunt u derhalve verwachten van een bezoek aan Rio de Janeiro? Uiteraard staat een stadstour op het programma langs de vele namen die u wel kent maar allicht nog niet met eigen ogen gezien hebt. Bij het strand van Copacabana galmt natuurlijk meteen Barry Manilow door het hoofd en daar kunnen wij helaas niets aan doen. Maar wat blijft is een zes kilometer lang prachtig witstrand die in de mondiale top 10 mag van mooiste stranden ter wereld. Vergaap je, of ga zelf aan de slag, met voetbal of strandvolleybal. Maar wees voorzichtig dat u op het juiste strand komt op de juiste tijd. Want Rio kent vele stranden en een Carioca kiest zijn middagzand zorgvuldig als een Spaanse huisvrouw de ingrediënten voor haar paella. De strandcultuur kent vele pagina’s en zelfs Brazilianen van buiten Rio snappen er maar weinig van. Gaan we naar de kleine golven aan het strand van Flamengo of toch liever naar de surfers van Recreio. Of kiezen we voor het hippe Ipanema of Leblon? Nader onderzoek – a tough job but someone’s got to do it – leert het volgende: Copacabana is voor de toeristen, Arpoador voor surfers en favela-jongeren, onze favoriet Ipanema voor de rijken, en het naastgelegen Leblon voor de megarijken. Barra ligt op een half uur en is voor de voorstedelingen, en Flamengo en Urca zijn minder geliefd, dus laat die maar. Maar het maakt op zich niet veel uit, overal zijn voor een euro of anderhalf ijskoude biertjes (neem Brahma of Antarctica) te koop of je bestelt bij de strandverkopers acai (het oergezonde fruitsapje uit de Amazone), gegrilde kaasstokjes van de meegedragen mini-bbq of gewoon een caipirinha. Je kunt er eens rustig naar kijken en zelf beslissen dan wel moed indrinken of je zelf ook kleine speedo zwembroek (’sungas’) of flos bikini (‘fio dental’) aan durft. Koop in ieder geval de ook in Nederland populaire Havaianas-slippers. Ze kosten een tiental euro, de helft van de prijs hier, of doe mee aan onze winactie.
Verkeerd imago
Van het strand is het niet ver naar Tijuca Park, een onvervalst stukje regenwoud, dat Rio daarmee als wereldstad uniek maakt. Deze groene long geeft de zes miljoen inwoners van het drukke Rio een bijzondere tropische aanblik. We bezoek de jungle in een jeep voor een stoer uitje dat je niet moet missen. Uiteraard staan ook een bezoek aan Pão de Açúcar (de Suikerberg) en het zelfs voor de grootste atheïst flink imponerende Christusbeeld. Beide wereldberoemde plekken bieden een waanzinnig uitzicht over de stad. Eens te meer wordt duidelijk waar gewerkt wordt, en waar ontspannen. Waar de natuur bewoning toelaat en waar ze geen inmenging duldt. De rijkdom van koloniale architectuur en de harde uitdagingen van de favelas. Nu we het daar toch over hebben. Een tiental favela’s in het stadscentrum zijn de laatste vijf jaar gepacificeerd, zoals ze het daar noemen. Er is niet alleen geld maar ook een politiemacht ingepompt. Dat betekent dat de welstand steeg, de faciliteiten toenamen en de criminaliteit afnam. De eerste dansclubs en B&B’s worden nu geopend in de centraal gelegen favela’s, hoewel nog geen bezoeker wordt aangeraden op zichzelf te gaan. De favela’s daarbuiten zijn echter nog ver weg van deze mooie toekomst. Maar dat de situatie rondom de veiligheid in Rio wordt overdreven is wel duidelijk. Rio is een stad waar je voorzichtig moet zijn, maar gelijk Amsterdam, New York of Praag. De belangrijkste regel is om eenvoudig gekleed te gaan, dat doet namelijk heel Rio, ook de rijken. Draag geen dure horloges of juwelen, kleed je aan alsof je naar het strand gaat, schuw de slippers en het T-shirt niet en neem geen bakken met geld mee. De kans is groot dat je al snel meeloopt als Carioca zonder lastig gevallen te worden. Het moest even gezegd worden…
Paragliden
Terug naar de plezierige kant. Het wit van de stranden, het blauw van de zee, het groen van de jungle. De leukste manier om het Christusbeeld en de stad van boven te zien is echter per helikopter, een wat prijziger maar onvergetelijk hoogtepunt. De echte durfals nemen gaan echter paragliden. Het is in Rio heel goed mogelijk met een instructeur vanaf de bergen naar de stad te paragliden om op het strand te landen. Een onvergetelijke ervaring. Kijk eens naar de recente Pixar-topper ‘Rio’ (indien niet bekend, vraag maar aan wat kinderen) die overigens best een heel leuk beeld geeft van de stad om voor vertrek in de stemming te komen. Ook leuk zijn de wijken die minder voor de hand liggen en juist wat verder van het strand. In Lapa en Santa Teresa komen we juist de smalle straatjes met kinderkopjes tegen, volop authentieke restaurantjes en kleine barretjes voor een kop koffie en een pasteitje.
Pele en Garrincha
Een ander vast onderdeel van elke vakantie heeft uiteraard te maken met de levende soundrack die Rio van zichzelf is. Muziek is nooit ver weg en zit de Carioca in het bloed. De stad kent vele stijlen maar staat beroemd om samba, choro en bossa nova. Laat u niet verwarren door het op zich zeer fraaie ‘garote de ipanema’ dat in liften en hotelbars over de hele wereld is grijsgedraaid als ‘The girl from Ipanema’. Nee, Braziliaanse muziek beklijft, zweept op, zet aan tot enorme blijdschap, ingehouden triestheid, extase of een tikje melancholie. Ga niet naar toeristische sambashows maar duik de wijk Lapa in voor lange ritmische nachten in een van de zwoele clubs of bezoek in de maanden voorafgaand aan Carnaval een van de sambascholen voor de meer authentieke ervaringen. Het Carnaval is natuurlijk een bucketlist ervaring voor velen maar ho0udt er rekening mee dat de prijzen flink stijgen in die periode. En dan is er nog futebol, nog zo’n Braziliaanse religie. Een bezoek aan het legendarische stadion Maracanã mag uiteraard niet ontbreken, hoewel het stadion op dit moment tot schande van de stad gesloten is rondom een juridisch conflict. Maar het zal een kwestie van tijd zijn alvorens de heilige grond van het Braziliaanse voetbal, betreden door Pele en de veel geliefdere Garrincha, weer open gaat. Pak als het even kan een wedstrijdje mee. De teams uit Rio zelf zijn altijd extra de moeite waard. Botofogo, Vasco da Gama en vooral een derby tussen aartsrivalen Flamengo en Fluminense vormen ook voor de sportleek een interessante kijk op het Braziliaanse leven van alledag.
Swingend
Utile Dulci noemen de Romeinen het, het nuttige met het aangename combineren. De Cariocas hebben het tot in de perfectie overgenomen. Het is eigenlijk een klein wonder dat er wekelijks niet veel meer vluchten vanuit Europa richting de Suikerberg vliegen. Zelfs met haar fantastische swingende imago is Rio lange tijd een beetje door toeristen onderschat of abusievelijk gezien als gevaarlijke bestemming. Met een lichte overdrijving, maar wie niet met een grote telelens op de buik, de portefeuille losjes in de achterzak de favela’s induikt heeft niet zo heel veel te vrezen. Taxi’s zijn spotgoedkoop en de meeste inwoners hartelijk en gastvrij. Geregelde Rio-gangers merken dat de stad wat duurder aan het worden is, maar value for money is nog steeds sky high voor wie het een beetje slim aanpakt.
Goede hotels, hemelse steaks
Rio de Janeiro kent uitstekende mogelijkheden om op elk niveau heerlijk te eten. Wat betreft eten is Rio een walhalla voor carnivoor en visliefhebber. Toch is hét meest beroemde gerecht van het land de feijoada, een zwarte bonenstoofpot gevuld met allerlei soorten vlees en de nodige bijgerechten als rijst en cassave. De reisgidsjes vertellen keurig dat Brazilianen deze standaard op zaterdag eten. Navraag leert dat ook veel cariocas op zaterdag liever de barbecue met grote hompen steak aanvuren dan traditiebewust rijst en bonen weg te prikken. Maar toch, wie het mee wil maken: het mooiste adres voor het nationale gerecht is Confeitaria Colombo is de wijnk Centro. Centro is de wijk van het zakenleven en druk tijdens werkuren en uitgestorven erbuiten. Maar plan een bezoek aan dit restaurant zeker in, het ademt historische charme en de wijk kent duidelijke Parijse invloeden en vormt het begin van de stad Rio. Maar onze voorkeur gaat toch uit naar de beroemde churrascerias, waar je zoveel gegrild vlees mag eten als je wil tegen een vaste prijs. Dit wordt aan grote spiesen aan tafel geserveerd. Bij Fogo da Chao, aan het meer nabij de wijk Botofogo, doen we ons tegoed aan vele vleesjes die vanaf spiesen aan tafel komen. Handig is het stopbordje rood als je even pas op de plaats moet maken (het is all u can eat) of groen als er nog meer gerilde heerlijkheid kan komen. Neem de tijd, skip ontbijt: een topervaring. Andere culinaire aanraders zijn de picanha, gerilde biefstuk en kruiden en de beroemde pasteis, pasteitjes van bladerdeeg gevuld met kaas of vlees. De allermooiste plek om deze te nuttigen: bar Urca! Samen met de cariocas aan de rand van het meer, met een grote fles koud bier, op een muurtje je tegoed doen aan de geneugten van het leven.
Back to Business. Waar slapen we eigenlijk? Het Amstel, Rotz en Savoy van Rio is het Copacabana Palace. Gelegen aan het strand is dit paleishotel het adres voor adel, rijkdom en VIPS. Maar peperduur en de achterliggende wijk is niet zo leuk als Ipenama. Niet dat je mag klagen als je in een van de vele zakenhotels aan de ‘Copa’ slaap. Toch kiezen we voor stedelijk genoet voor Ipanema. Een hippe, luxe wijk met volop winkeltjes en eettentjes en stapplekken. Ipanema Sol is onze keuze, een fijn viersterrenhotel met uitzicht op het strand en een heerlijke rooftop-zwembadje & bar. Op een half uur gelegen van de stad is de wijk Barra, waar veel grotere hotels zijn gelegen waar ook veel zakelijke congresssen worden gehouden. Een aanrader ter plekke is het zeer goed uitgeruste Windsor Marapendi. Wie kans wil maken op een ontmoeting met supermoddelen als Gisele Bundchen moet echter naar het Fasano hotel, het meest trendy van de stad.
Rio. Het zijn maar drie letters die bibliotheken vol aan associaties oproepen. Het Rio van strand, samba en voetbal. Van bossa nova. Van meezingliedjes en supermodellen, van die mooie vlag en het imposante Christusbeeld. Een van de allermooiste steden op aarde, met legendarische stranden, die je eigenlijk een keer gezien moet hebben. Een wereldstad met alles wat daarbij hoort, maar die wel de kwaliteit van het leven boven alles stelt. Rio, drie letters voor de meest wonderbaarlijke stad.
Infokader:
KLM onderhoudt vluchten per 787-Dreamliner direct op Rio de Janeiro. Het kent een drie klassen configuratie. Wij vlogen met Economy Comfort op de heenweg, een extra die de kosten waard zijn. Het is ongeveer 11-12 uur vliegen. Het uitstekende startpunt om je huiswerk vooraf te doen is de website van het Rio Convention en Visitors Bureau: www.riocvb.com.br. Regel vooraf een airporttransfer, de meeste hotels voorzien hierin. Taxi’s zijn goedkoop maar let wel dat de meter aangaat of spreek een prijs af voorafgaand aan de rit.
