De toekomst van Alitalia ligt – opnieuw – in de handen van de Italiaanse overheid. Nu de plannen van bonden en directie voor redding door het personeel massaal zijn weggestemd is het voortbestaan eens te meer onzeker. Zal de Italiaanse overheid haar eigen woorden tegenspreken en wederom geld bijleggen… of is het nu echt binnenkort over en uit? Een analyse.
Alitalia is al de gehele eenentwintigste eeuw verlieslijdend. Anno 2017 bedraagt het verlies 500.000 euro. Per dag. Een directe kapitaalinjectie van 900 miljoen euro is benodigd plus zo’n twee miljard euro herkapitalisatie om verder uit het gat te kunnen klimmen. Die injectie was voorzien in het reddingsplan. Het reddingsplan behelst daarentegen wel een bezuinigingsronde van een miljard en onder meer een afscheid van 1750 werknemers op het totaal van 12.500, plus een fikse salarisachteruitgang. Maar meer dan tweederde van het personeel stemde tegen.
Aandeelhouders
De aandeelhouders lijden grote verliezen. Golfcarrier Etihad is met 49 procent grootaandeelhouder, de rest ligt bij verschillende Italiaanse partijen die stuk voor stuk miljoenen verloren op hun investering. Eens houdt dat op. De vraag waarom de werknemers tegenstemmen is deels beantwoord door de geschiedenis. Aan het einde van de dag – vaak in de allerlaatste momenten – kwam de Italiaanse overheid wel over de brug. Niet eens, maar vaak. Een kwestie veelal van nationale trots. Het is echter alleszins de vraag of dat wederom gaat gebeuren en daarmee kan de nee-stem weleens een legendarisch foute ‘gok’ zijn. Want premier Paolo Gentiloni heeft reeds gezegd dat ditmaal de hand op de knip blijft, en ook van nationalisatie kan geen sprake zijn. Naar verluid heeft de overheid al sinds de jaren ’70 zo’n zeven miljard euro in de airline gepompt, die nauwelijks een positief resultaat heeft laten zien sindsdien.
Voorbijgestreefd
De airline speelt inmiddels ‘derde viool’ na lowcosters EasyJet en Ryanair op thuishaven Roma Fiumicino. In het binnenland zorgen hogesnelheidslijnen voor stevige competitie. Succes op de long haul routes kent afremming door Skyteam Partners(!) AF/KLM. Het is in zekere zin een topic waar veel ‘ ouderwetse’ maatschappijen mee te maken hebben. Luchtvaartanalysten zijn dan ook sceptisch en kritisch. ‘Europa heeft te veel airlines en hoe eerder we af zijn van airlines als Alitalia, des te beter’ stelt luchtvaartanalyst Andrew Charloton vandaag in de Financial Times. ‘Alitalia is als Lazarus met een dubbele hart bypass. Het is dood maar gaat niet liggen.’
En nu?
De verwachting nu is dat Alitalia onder curatele gaat. Wordt de airline opgedeeld onder toekijkende concurrenten, verdwijnt deze als geheel of springt de Italiaanse overheid wederom bij? Ze zeggen van niet, maar die woorden zijn eerder gehoord. De gesprekken zijn gaande en het woord van de airline zal naar verwachting worden gevoerd door de Italiaanse overheid. Maar met de dreiging van geen salarissen voor de maand mei, geen geld voor operationele kosten als gevolg van een kapitaaltekort is de angst reëel dat de vliegtuigen binnenkort aan de grond blijven. Of nog een allerlaatste keer een Houdini ontsnapping, de zoveelste? De volgende dagen worden de meest spannende uit de turbulente historie van de Italiaanse luchtvaartmaatschappij…
